Casares Gil, José, 1866-1961

Casares Gil, José, 1866-1961

(Santiago de Compostela, España, 1866 - Santiago de Compostela, España, 1961)

Apuntes biográficos/históricosJosé Casares Gil foi un químico e farmacéutico galego. Para perfeccionar a súa formación viaxou ao estranxeiro, pagándose os gastos. A súa primeira viaxe foi a Alemaña, onde en 1896 traballou con Johann Friedich Adolf von Baeyer. Alí entrou en contacto coas teorías de Kekulé e completou a súa formación realizando investigacións e consultando as revistas onde os químicos alemáns publicaban os seus traballos. En 1898 viaxou a Múnic e traballou con F. K. Johannes Thiele sobre o estriol e con Franz Soxhlet sobre os métodos analíticos de interese para a agricultura. Os seus contactos coa Universidade de Múnic fixeron que esa institución nomeáselle profesor honoris causa, unha distinción que tiñan moi poucos profesores. Desexoso de completar a súa formación co coñecemento doutras escolas, estivo en París con Henri Moissan, o descubridor do flúor e autor de brillantes técnicas de investigación en baixas e altas temperaturas. Máis tarde, en 1899, trasladouse aos EE. UU., onde traballou en Nova York con Smidt na separación de metais nobres e terras raras. Volveu a Alemaña en 1920 e traballou con Richard Willstäter. En 1924 viaxou a Sudamérica e América Central e deu unha serie de conferencias que alcanzaron moita relevancia, sobre todo as impartidas en Montevideo. Durante a súa estancia na capital de Uruguai, a Facultade de Medicina designou unha comisión de honra presidida polo decano, Manuel Quintela, e os conselleiros farmacéuticos Armando Bocage e Francisco della Crocce. En Montevideo deu conferencias sobre a evolución da Química durante o século XIX, a teoría de Arrhenius, a catálisis, os coloides, a constitución da materia, as análises das augas minerais, a radioactividade e a formación dos químicos. Casares ocupou en Montevideo a cátedra da Cultural Española, designado pola Xunta para a Ampliación de Estudos, que presidía naquel entón Ramón e Cajal. Das súas viaxes aprendeu que era necesario saír ao estranxeiro para completar a formación dos universitarios españois. Defendeu que estes se especializasen no estranxeiro e que coñecesen os idiomas que lles permitisen viaxar e ler as revistas de interese e comunicarse cos profesores doutros países. Inspirándose no modelo alemán, que sempre lle pareceu o mellor, defendeu que o Estado financiase xenerosamente a formación dos alumnos e profesores españois no estranxeiro. Foi director do Laboratorio Central de Aduanas, vogal do Real Consello de Sanidade, presidente da Real Sociedade Española de Física e Química, individuo da Xunta de Aranceis e senador do reino pola Universidade de Santiago de 1905 a 1919. A súa actividade investigadora non foi moi extensa e só unha vintena dos seus traballos son orixinais de investigación. Ao final da súa vida lamentábase de que os seus múltiples cargos universitarios e políticos impedíronlle dedicar máis tempo á actividade investigadora. Varios dos seus traballos de investigación están dedicados ás análises de augas. O grupo máis importante é o dedicado á determinación do flúor. Outros versan sobre o ácido naftálico e o tiosulfúrico. Casares daba moita importancia á súa estancia en Alemaña xunto ao mestre Baeyer. O modelo alemán cegoulle. Admiraba a Adolfo Baeyer e os seus métodos de traballo e ensino. Os laboratorios alemáns parecéronlle moito mellor instalados e fornecidos que os españois, aínda que os instrumentos moitas veces eran vellos. Os alumnos lían os libros da biblioteca pagando unha pequena cantidade e podían levarllos ao seu domicilio. Baeyer era extremadamente puntual e dedicábase en corpo e alma ao seu traballo sen distraerse xamais, ata o punto de que rexeitaba aos alumnos que tiñan outras afeccións ademais da Química. Pareceulle admirable que os mellores profesores impartisen as clases máis xerais e que os profesores de menor rango dedicásense a temas máis especializados, ao revés que en España. Tamén lle parecía acertado o sistema de retribución dos profesores, que cobraban moito máis que en España, polo que podían dedicarse en exclusiva á Química. O que máis admiraba era a orientación práctica dos estudos, o que se repetisen as analíticas ata tres veces para aprobar os seus resultados, o que o ensino fose experimental e que os profesores se dedicasen ante todo á investigación. O doutoramento, que en España consistía en realizar unhas materias complementarias e unha tese de escaso mérito, era en Alemaña un traballo de investigación de gran altura. Casares, que militara antes da guerra no Partido Conservador, colaborou coa Xunta Nacional en Burgos e a súa influencia política permitiulle ser decano da Facultade de Farmacia de Madrid, a pesar de estar xubilado, e acceder á dirección do Consello Superior de Investigacións Científicas. Real Academia de la Historia.

RelacionesCuñado:
   Gil Villanueva, Ramón, 1837-1913
Fillo de:
   Casares, Antonio, 1812-1888
Influído por:
   Ramón y Cajal, Santiago, 1852-1934
Irmán de:
   Casares Teijeiro, Demetrio, 1845-1920
Irmán de:
   Casares Teijeiro, Fermín, m. 1912
Irmán de:
   Casares Gil, Antonio, 1871-1929
Sobriño de:
   Gil Villanueva, Jacobo, 1831-1906
Tío avó de :
   Casares López, Román, 1908-1990
Tío de:
   Gil Casares, Felipe, 1877-1953
Tío de:
   Gil-Casares, Miguel, 1871-1931

Linked Open DataWikidata
Virtual International Authority File
International Standard Name Identifier
Datos.bne.es
Gemeinsame Normdatei (GND) Deutschen Nationalbibliothek
SUDOC (Identifiants et Référentiels pour...)

Formas alternativas del nombreCasares, José, 1866-1961
Casares y Gil, José, 1866-1961

Fuentes consultadas1. Autores galegos na BUSC. Visitado o 4 de xuño de 2021. http://www3.usc.es/busc-autoresgalegos/autoridadesdet.asp?ida=982
2. Catálogo de autoridades da BNE. XX1043941. Visitado o 21 de maio de 2021.

Enlaces relacionados

Wikipedia
Galipedia
Congreso dos Deputados
Real Academia Nacional de Farmacia
Real Academia de la Historia
Real Academia Nacional de Medicina
Universidad Complutense de Madrid
Álbum da Ciencia (Consello da Cultura Galega)
Imaxe asociada á ficha